حتما شما کلمه صرافی را بارها و بارها شنیده اید و می دانید که صرافی، محلی برای تبدیل ارزها کشورهای مختلف است. اما آیا می دانید صرافی ها از کجا شکل گرفته اند؟ چرا برای تبدیل ارز نیاز به صرافی داریم؟ ایران هم مانند دیگر کشور ها صرافی های بسیاری دارد که به صورت قانونی در حال داد و ستد ارز هستند. امروزه نیز برای محکم کاری و جلوگیری از بی قانونی برخی صرافان سامانه های نظارتی مانند سناریت و نیما ایجاد شده اند تا تمامی صرافی ها زیر نظر دستگاه های نظارتی به کارشان مشغول باشند. تقسیم بندی صرافی ها و تعدادشان در کشور زیر نظر بانک مرکزی است. در ادامه با تقسیم بندی صرافی ها در کشور بیشتر آشنا می شویم.
تاریخچه ایجاد صرافی ها
صرافی در لغت به معنای داد و ستد انواع پول است و در انگلیسی بریتانیایی bureau de change و به زبان انگلیسی آمریکایی currency exchange نام دارد. صرافی ها از زمان های پیشین به جهت رفع نیاز مردم در تعیین وزن و عیار سکه های مختلف در دوره های گوناگون بوجود آمدند. صرافی ها ریشه بانک های امروزی هستند و در حال حاضر به عنوان محلی مجاز و قانونی جهت تبدیل ارز ها یک کشور به کشور دیگر عمل می کنند.
تقسیم بندی صرافی ها در کشور
مشاغل مختلفی در اشکال مختلف به تبدیل و مبادله ارز می پردازند. این مشاغل ممکن است بانک های بزرگ بین المللی باشند که کار تبدیل ارز را نیز انجام می دهند و یا می تواند دفتری کوچک باشد که به صورت مستقل مشغول به فعالیت مبادله ارز است. خدمات تبدیل ارز همچنین می تواند از طریق بانک، کارگزاران فارکس و یا مؤسسات مالی دیگر ارائه شود. در ایران نیز صرافی های متنوعی با کارکرد های مختلفی به فعالیت می پردازند. تقسیم بندی صرافی در کشور بر اساس عملکردشان است. این تقسیم بندی بر دو نوع است
- نوع اول صرافی هایی هستند که فقط به خرید و فروش نقدی ارز و سکه نقره و طلا به صورت حضوری و غیر الکترونیک می پردازند. پرداختن به دیگر معاملات و امور ارزی در این صرافی ها کاملا ممنوع است.
- در نوعی دیگر از صرافی ها افراد می توانند ضمن خرید و فروش نقدی ارز، سکه طلا و نقره به نقل و انتقالات ارز طبق قوانین کشور بپردازند. این صرافی ها می توانند از طریق بانک ها و موسسات اعتباری دارای مجوز به امور حواله های ارزی رسیدگی کرده و همچنین می توانند از طریق کارگزاران، خدمات ارزی برون مرزی را انجام دهند.
عملکرد صرافی ها
برای خرید و فروش حضوری و آنلاین ارز باید به صرافی ها مراجعه کرد. صرافی ها نیاز ارزی شما برای انجام مبادلات کالا، واردات و صادرات را برطرف می کنند. اگر شما مشغول کار با کشور های مختلف هستید می توانید در هر لحظه که بخواهید ارز هر کشوری را به کشور دیگری با کمک صرافی ها تبدیل کنید. قیمت ارز به صورت روزانه متغیر است و هر روز توسط بانک ها و شبکه های معتبر اعلام می شود. علت متغیر بودن نرخ ارز به بها و ارزش ارز کشورهای مختلف بستگی دارد. ارز کشور ها با توجه به وضعیت اقتصادی و سیاسی آن ها، تورم و رکود اقتصادیشان در حال تغییر است. امروزه برای خرید و فروش آنلاین ارز از فروشگاه های اینترنتی مجاز و درگاه هایی همچون سامانه سنا و نیما نیز می توان استفاده کرد.در این سامانه ها تمامی صرافی های مجاز به خرید و فروش آنلاین ارز حضور دارند و می توانند به صورت اینترنتی با مشتریان خود در ارتباط باشند. مزیت این سامانه ها در این است که با توجه به قیمت اعلامی روزانه صرافی ها می تواند به مشتریان قیمت میانگین روزانه را اعلام کند.
نحوه خرید و فروش ارز در صرافی ها
صرافی همچون تمام فروشگاه ها قیمت نهایی کالاهای خود را اعلام می کنند و مقداری از آن را به عنوان سود خود در نظر می گیرند. همین امر باعث می شود که صراف ها اطلاع کامل از نرخ ارز کشورهای مختلف داشته باشند. صرافان در کنار خرید و فروش ارز و حواله ها کار خرید و فروش سکه نیز انجام می دهند اما اصل سود و زیان آن ها مربوط به فروش ارز و حواله ها است. هر چند که قیمت نهایی ارزها در بازار بین المللی مانند بازار فارکس تعیین می شود، اما مبنای آن ها نیز قیمتی است که بانک های مرکزی هر کشور اعلام می کند. در واقع می توان گفت بانک های مرکزی هر کشور مسئول اعلام نرخ نهایی ارز در کشورشان هستند و قیمت نهایی را بانک ها به صورت روزانه به صراف ها اعلام می کنند.
جمع بندی
در گذشته افراد برای تعیین ارزش سکه های نقره، طلا و دیگر مسکوکات خود نیازمند کمک افرادی توانمند در این حوزه بودند که این افراد صراف نام داشتند. صرافی ها در گذشته تا حدودی کار بانک های امروزی را انجام می دادند. اما امروزه صرافی های مکان های قانونی جهت تبدیل ارز به ارزهای دیگر کشورهاست. صرافی ها در ایران دو نوع هستند، نوع اول که فقط به خرید و فروش حضوری ارز و سکه می پردازند و نوعی دیگر که می توانند خرید و فروش ارز را به صورت حضوری و آنلاین انجام دهند. همچنین در نوع دوم صراف ها به خرید و فروش سکه، تبدیل حواله های ارزی از طریق بانک ها و دادن خدمات برون مرزی از طریق کارگزاران خود در خارج از کشور نیز مشغول هستند. نحوه عملکرد صرافی بدین گونه است که با اعلام قیمت نهایی ارزهایشان مقداری از آن را به عنوان سود خود در نظر می گیرند. قیمت ارز روزانه توسط بانک های کشور به صرافی ها اعلام می گردد.