ارز دولتی و ارز نیمایی سلاح‌های دولت برای کنترل بازار کالاها به شمار می رود. به کمک اجرایی شدن درست طرح انواع ارزهای دولتی می‌توان امید داشت که قیمت‌های بازار همراه با نوسانات قیمت ارز و بازارهای جهانی دچار تغییر نشوند. ارزهای دولتی به بازرگانان و تجار اختصاص پیدا می‌کند تا آن‌ها بتوانند با ثبات بیشتری تجارت کنند و نیازهای اساسی کشور را تأمین کنند. ارز نیمایی از نمونه‌های همین ارزهای دولتی است که به تجار کالاهای اساسی سطوح ده الی بیست و سه تعلق می‌گرفت. البته چندان نمی‌توان سطوح مشخص کالاها را تعیین کرد چرا که این سطح مدام در حال عوض شدن است. طبق دستور جدیدی که به صرافی بانک‌ها ابلاغ شده است تغییراتی در خصوص پرداخت ارز نیمایی صورت گرفته که در ادامه به آن می‌پردازیم.
سطح بندی کالاهای اساسی
کالاهایی که اجازه واردات آن‌ها صادر شده است بر اساس اولویت و اهمیت استفاده آن‌ها سطح بندی می‌شوند. این سطح بندی در هر دوره با توجه به شرایط کشور می‌توانند تغییر پیدا کنند و اهمیت آن‌ها تغییر یابد. همین تغییرات باعث می‌شود تا نظام تعلق گیری ارزهای دولتی نیز پرداخت‌های متفاوتی داشته باشند. انواع ارزهای دولتی با توجه به امتیازات ویژه خود توسط صرافی‌ها به متقاضیان واجد شرایط پرداخت می‌شود. شما باید با توجه به سطح بندی‌هایی که توسط دولت اعلام می‌شود برای ثبت در خواست خود برای ارز مورد نظر اقدام کنید.
نحوه پرداخت و دریافت ارز نیمایی
هرکدام از ارزهای دولتی برای خود سامانه‌های ویژه‌ای دارند و نحوه دریافت آن‌ها برای متقاضیان متفاوت خواهد بود. اگر شما برای ارز نیمایی در خواست ثبت کرده‌اید لازم است که بدانید تمامی معاملات مربوط به این ارز توسط سامانه اختصاصی نیما صورت خواهد گرفت. این سامانه شرایطی را ایجاد کرده است تا متقاضیان ارز بتوانند با توجه به اطلاعات شخصی خود به شکل اینترنتی خرید و فروش ارز را انجام بدهند. افراد بعد از اینکه ارز مدنظر خود را دریافت کردند می‌توانند با مراجعه به صرافی بانک‌ها اقدام به نقدینگی آن‌ها بکنند و یا انتقال آن‌ها به حساب‌های غیر را انجام بدهند.
تغییرات جدید اعمال شده برای پرداخت
همان طور که پیش‌تر هم در مورد این نکته گفتیم تعلق گرفتن و پرداخت ارز نیمایی به تجار و بازرگانان بر اساس سطح طبقه بندی کالاهای معاملاتی آن‌ها صورت می‌گیرد. این بدین معنی است که هر تغییری در خصوص این سطح بندی می‌تواند منجر به تغییر در پرداخت ارز به متقاضیان شود. طبق جدیدترین اخباری که توسط بخشنامه شرکت صرافی رفاه به شعب زیر مجموعه خود یعنی سایر صرافی‌ها اعلام کرد که زین پس تنها ثبت سفارشات برای کالاهای دارای اولویت ۲۱ توسط بانک مرکزی صورت می‌گیرد که منجر به پرداخت ارز نیمایی بانک مرکزی می‌گردد. کسانی که می‌خواهند سفارشات خود برای کالاهایی با اولویت بالای ۲۲ را ثبت کنند نیاز است از نمونه ارزهای توافقی کمک بگیرند که البته این نوع ارز نیز توسط سامانه نیما تأمین می‌شود. به توضیح ساده‌تر شما به عنوان در خواست کننده برای دریافت ارز نیمایی بانک مرکزی تنها در صورتی که قصد معاملات کالای سطح ۲۱ را داشته باشید واجد شرایط خواهید بود و اگر به دنبال ارز برای معاملات کالاهای سطوح ۲۲ و بالاتر هستید شما می‌توانید از نمونه ارز توافقی که خود زیر مجموعه ارزهای دولتی است استفاده کنید. طبق این تغییرات جدید مواد اولیه بسیاری از کارخانه‌ها از دریافت ارز نیمایی بازمانده‌اند.
مقررات کار با ارزهای دولتی
اول اینکه شما باید به درستی تمامی اطلاعات خود را ثبت کنید و ریز اطلاعات مربوط به معاملات خود را با نهاد دولتی مربوطه در جریان بگذارید. به یاد داشته باشید ارزی که شما تحت عنوان ارز دولتی از صرافی تهیه می‌کنید تنها باید برای انجام معاملات در حوزه همان چیزی که شما درون سامانه ثبت کرده‌اید انجام شود و شما اجازه نخواهید داشت این ارز را به بازار آزاد وارد کنید و یا به شخص دیگری بدون طی کردن مراحل قانونی واگذار کنید. نکته دیگری که ممکن است برای شما سؤال شده باشد این است که ارز نیمایی بانک مرکزی نسبت به ارز آزاد قیمت پایین‌تری دارد و قیمت آن نسبت به ارز توافقی هم مناسب‌تر و پایین‌تر است. معاملاتی که بر اساس ارز نیمایی صورت می‌گیرند باید حتماً توسط صرافی‌های تأیید شده صورت بگیرند و همچنین لازم است تمامی طرفین قرارداد و معامله برای دولت مشخص باشند. لیست اسامی افراد حقیقی و حقوقی که مجاز به دریافت انواع ارزهای دولتی هستند دوره به دوره بر اساس آخرین تغییرات به شکل عمومی اعلام خواهد شد و همه آن‌ها باید نسبت به معاملات خود پاسخگو باشند.
جمع بندی
ارز نیمایی همواره با توجه به سطوح قابل تغییر اولویت بندی کالاها می‌تواند پرداخت‌های متفاوتی داشته باشد. شرکت‌ها و افراد متقاضی باید همواره نوع معاملات خود را با اولویت بندی کالاها هماهنگ کنند و بعد با توجه به قوانین وضع شده برای دریافت انواع ارزها اقدام کنند. معاملات مربوط به خرید و فروش ارز نیمایی تنها درون سامانه نیما دارای اعتبار و قانونی است. برای انتقال ارزهای دولتی و کار با آن‌ها شما ملزم به کمک گرفتن از انواع صرافی‌های بانک‌های تأیید شده خواهید بود.
