افراد زیادی در سالهای اخیر با انواع ارز ها آشننا شده اند. در این میان دو ارز سنا و ارز نیما به عنوان ارز های پرکاربرد شناخته می شوند. به طور کلی استفاده از این اصطلاحات به دلیل نظام چند نرخی ارز در ایران رخ داده که هر یک ویژکی و تعریفی جداگانه دارند. نیما یکی از نظام یکپارچه معاملات ارزی محسوب می شود که جهت راحتی تامین ارز خریداران و فروشندگان می باشد.این نظام به وسیله بانک مرکزی راه اندازی گردید و در حال حاضر همچنان فعالیت خود را ادامه داده است. خریداران و فروشندگان توسط این سامانه میتوانند با توجه به نیازهایشان در محیط الکترونیک، فرآیندهای ارزی خود را انجام نمایند. به طور کلی همهی صرافی ها به عنوان فروشنده ارز و وارد کننده جهت تامین کردن ارز کالاهای وارداتی به عنوان متقاضی خرید ارز محسوب می شوند.
بازار متشکل ارزی چیست؟
تعیین نرخ ارز امروزه با توجه به عوامل و شرایط خارجی معمولا صورت می گیرد. بازار متشکل ارزی با هدف تعیین نرخ ارز با مکانیزم عرضه و تقاضا در داخل کشور به وجود اومده است. بنابراین مداخله دیگر کشورها در تعیین نرخ ارزها کمتر می باشد. در واقع این بازار یک شرکت خصوصی محسوب می شود که کانون صرافان، کانون بانکهای دولتی، کانون بانکهای خصوصی و فرابورس سهامداران اصلی آن می باشند. به طور کلی عموم مردم و فعالان حوزه ارز با مراجعه به آدرس www.ice.ir که سایت رسمی این بازار محسوب می شود، می توانند آخرین نرخ ارز بازار متشکل ارزی مطلع و نسبت به انجام معاملات نقدی ارز اقدام می کنند.
ارز سنا چیست؟
سنا مخفف عبارت سیستم نظارت ارز می باشد. در واقع سایت سنا به عنوان یک سایت جهت اعلام میانگین نرخ دلار در صرافی ها راهاندازی شده است. بانک مرکزی به عنوان پایهگذار اییین سایت می باشد. به طور معمول قیمت اعلام شده در این سامانه کمتر از نرخ دلار در بازار آزاد خواهد بود. لذا می توان گفت که سنا نرخ ارز دولتی به شمار می رود که همین موضوع به عنوان تفاوت ارز سنا و نیما شناخته می شود. نرخ ارز سنا از سایت www.sanarate.ir قابل مشاهده می باشد. با ورود به این سایت با سه کادر مواجه می شوید. کادر اول شامل نرخ لحظهای سنا برای یورو و دلار می باشد. قیمت ارزهای مختلف دیگر در کادر دوم درج شده است. این ارزها دارای دامنه ی بسیار گسترده بوده و در برگیرنده ارز چین، هند، ترکیه، روسیه و … می باشند. نرخ حوالههای ارزی در کادر بعدی قابل مشاهده است.
میانگین قیمت خرید و فروش صرافیها دلار سنا است. لذا نرخ دلار سنا به فروش صرافیها مرتبط می باشد با توجه به اینکه بین مشتریان توزیع می شود. در سالهای گذشته متقاضیان میتوانستند بعد از ثبت نام در سامانه و ارائه کد ملی خود، تا سقف ۲۲۰۰ دلار به عنوان سهمیه ارزی سالانه دریافت نمایند. البته افراد تنها در یک معامله می بایست مقدار ارز مورد نیازشان خود را دریافت می کردند.
سامانه سنا و مزایای استفاده از آن
سامانه سنا به عنوان یک سامانه نظارت ارزی زیر نظر بانک مرکزی در سال ۹۰ راه اندازی گردید. این سامانه برای نظارت در خرید و فروش ارز در صرافی ها به وجود امده است. همه ی صرافی ها می بایست تمامی معاملات انجام شده را روزانه در این سامانه ثبت نمایند. این سامانه برای نظارت بر بازار ارز که وجود دارد در حال فعالیت بوده و بانک مرکزی در راستای محقق شدن این هدف قوانینی تعیین نموده است. این قوانین تمامی صرافی ها را ملزم می کند که در این سامانه ثبت نام و خرید و فروش هایشان را ثبت کنند. همه ی صرافی ها در ساعتی مشخص شده ، قیمت ارز هایشان را در سامانه سنا ثبت می کنند. این سامانه با در دست داشتن نرخ ارز در تمامی صرافی ها میانگین نرخ ارز را محاسبه و منتشر می کند.
ارز نیمایی چیست و به چه کسانی تعلق میگیرد؟
ارزی که در سامانهای نیما معامله می گردد ارز نیمایی نامیده می شود. سامانهی نیما مخفف نظام یکپارچه معاملات ارزی می باشد، بستری مطمئن جهت خریدوفروش ارز آنلاین بوده که این فعالیت توسط صادرکنندگان و واردکنندگان صورت می گیرد. تامین ارز موردنیاز برای بعضی از کالاهای وارداتی به این صورت انجام می گیرد. یکی از تفاوت ارز نیمایی با سایر ارزها اختصاصی بودن آن است که به فعالان حوزه واردات و صادرات اختصاص داده شده است. امنیت در سامانه نکته ی مهم آن است. مثلا در صورتی که یک شخص واردکننده از طریق سامانه نیما ارز تهیه کند، باید با صادرکنندهی دیگری توافق داشته باشد و ارز موردنیاز خود را تأمین نماید. به طور کلی سامانهی نیما به صورتی طراحی شده تا صرافی ها را در نقش یک واسطه درآورد و معاملات ارزی را ساده سازی نماید.
سخن پایانی
سامانه نیما به عنوان اختصاری از سامانه «نظام یکپارچه معماملات (ارزی) شناخته می شود . این سامانه درسال ۹۷ برای یکپارچه کردن نظام معاملات ارزی و تامین ارز مورد نیاز واردکنندگان به وجود آمد. این سامانه شامل گروهی از واردکنندگان و صادر کنندگان کالا، صرافی ها و سیاست گذار هست. وارد کنندگان کالا در این سامانه جهت تامین ارز در سامانه تجارت ثبت درخواست می نمایند. به دلیل هماهنگی های ایجاد شده بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی این درخواست به صورت آنلاین به سامانه نیما منتقل می گردد.مهمترین مزایای سامانه مشخص بودن هدف از تامین ارز و اطمینان از صحت آن می باشد.
مطالب کاربردی :