معاملات بین المللی به کمک ارزها صورت میگیرند. در این خصوص دولت به مردم و شرکتها برای اینکه بتوانند به واسطه صادرات و واردات نیازهای کشور را برطرف کنند امتیازهای اختصاصیای ارائه میدهد. با توجه به اینکه قیمت ارز با توجه به نوسانات بازار مدام در حال تغییر است و ثباتی ندارد و این ویژگی منجر به معاملات نا امن و پرضرر میشود دولت در طرحهای مختلف برای کنترل این قیمت تلاش کرده است. نمونههایی از این طرحها ارز نیمایی و ارز دولتی و ارز اشخاص است. هرکدام از این طرحها با توجه به موقعیتهای خاصی مورد استفاده قرار خواهند گرفت و به گروهها و شرکتهای متفاوتی اختصاص پیدا میکند. در ادامه این متن توضیح میدهیم که ارز نیمایی چیست و چگونه میتوان آن را دریافت کرد.
نقطه تمایز ارز نیمایی از ارز
ابتدا لازم است که درباره مفهوم ارز برای شما یک پیش زمینه تعریف شود البته ارز واژهای است که برای همه آشنا و تعریف شده است اما تکرار دوباره آن خالی از لطف نیست. ارز به مقدار واحد پولی یک کشور گفته میشود که لازم است آن را برای تهیه واحد پولی کشور دیگر بپردازد. ارز بیشتر مورد استفاده افراد در معاملات بین المللی است و البته تاثیر گستردهای بر روی همه چیز دارد. به عبارتی نوسانات بازار ارز مستقیماً بر روی نوسانات اقتصادی و ارزش کالا و خدمات اثر میگذارد. وجود همین نوسانات باعث میشود شرکتها نسبت به معاملات بین المللی بی تفاوت باشند و از ترس ضرر اقدام به سرمایه گذاری نکند. این جاست که دولت با معرفی ارز نیمایی و ارز دولتی اقدام به ایجاد ثبات کرده است. واژه نیما به معنی نظام یکپارچه سازی معاملات ارزی است. ارزش ارز نیمایی نسبت به ارز آزاد که قیمت آن به شکل عمومی عنوان میشود پایینتر است و تا حد زیادی از نوسانات ارز آزاد درامان است به همین دلیل افراد زیادی به دنبال به دست آوردن ارز نیمایی هستند.
محل تأمین ارز نیمایی
ارز نیمایی مانند ارز دولتی توسط دولت و بودجه دولت تأمین میشود. در واقع اختلاف قیمتی که با ارز آزاد وجود دارد توسط دولت پرداخت میشود و بعد نوسانات هم به کمک دولت کنترل میشود. با وجود چنین ویژگیهایی تمامی افراد و صاحبان تجارت برای دریافت ارز نیمایی مشتاق هستند. برای دریافت ارز نیمایی افراد به سامانه نیما که یک سامانه دولتی است اتصال پیدا میکنند. این سامانه محیطی را فراهم میآورد تا خریداران و فروشندگان به شکل اینترنتی اقدام به معاملات ارز کنند. البته شما باید این نکته را به یاد داشته باشید که این نوع ارز از انواع ارز دولتی است به همین دلیل معاملات آن تنها به افراد و گروههای خاص و در شرایط تعیین شده اختصاص یافته است و بدین شکل نیست که همه افراد بتوانند از امتیاز آن بهره مند شوند.
واجدین شرایط دریافت ارز نیمایی
از آنجایی که ایده ارز دولتی به منظور کنترل اقتصاد و تأمین کالاهای اساسی و ثابت نگه داشتن قیمت آنها است٬ ارز نیمایی تنها به معاملات مربوط به کالاهای مصرفی تعلق میگیرد. تاجران و بازرگانانی که به صادرات و واردات کالاهای مصرفی مشغول هستند میتوانند با ثبت اطلاعات خود درون سامانه نیما به دریافت ارز بپردازند. ارز نیمایی به ریال قیمت گذاری میشود و پایینتر از قیمت ارز آزاد است. متقاضیان برای دریافت ارز نیما میتوانند حقوقی یا حقیقی باشند بدین معنی که شرکتها و اشخاص میتوانند برای دریافت این نوع از ارز دولتی اقدام کنند و درخواست بدهند.
کالاهای اساسی مشمول ارز نیمایی
کالاهای اساسی که برای واردات آنها ارز دولتی تعلق میگیرد بر اساس اهمیت و اولویت در چندین سطح مختلف دسته بندی میشوند. کالاهایی که در سطوح ده الی بیست قرار دارند اغلب شامل دریافت ارز نیما میشوند. کالاهایی مانند انواع قطعات صنعتی و محصولاتی که نمونه مشابه داخلی آنها در تعداد بالا عرضه نمیشوند و به نوعی صنایع تولید آن هنوز در کشور از پس برآورده کردن تقاضاها برنمیآیند. برای اینکه متوجه بشوید دقیقاً چه کالاهایی میتوانند مشمول این نوع ارز شوند میتوانید به شکل مستقیم به سامانه نیما مراجعه کرده و اطلاعات لازم را دریافت کنید.
قوانین دریافت ارز نیمایی دولتی
شرکتها و اشخاصی که از انواع ارز دولتی استفاده میکنند ملزوم به ثبت اطلاعات معاملاتی خود برای نهادهای نظارتی هستند. در درجه بعدی لیست اسامی شرکتها و اشخاصی که از این امتیاز استفاده کردهاند به شکل عمومی منتشر خواهد شد. هر شرکت یا شخص با توجه به حجم معاملات خود و نوع کالای مصرفیای که آن را تجارت میکند صاحب مقادیر متفاوتی از ارز نیمایی خواهد شد. تمامی اطلاعات مربوط به دریافت و استفاده از این نوع ارز در سامانه نیما ثبت خواهد شد و تمامی معاملات داخلی باید در همین سامانه صورت بگیرد در غیر این صورت غیرقانونی شناخته شده و پیگرد و مجازاتهای قانونی در پی خواهد داشت.
جمع بندی
دولت برای جبران نوسانات و قیمتهای بالای ارز و جلوگیری از اثر گذاری منفی این اتفاقات برروی بازار انواع ارز دولتی را به معاملات و کالاهای مختلف اختصاص داده است. اشخاص حقیقی و حقوقی که به واردات و صادرات کالاهای اساسی مشغول هستند با توجه به سطح طبقه بندی شده کالای آنها اطلاعات خود را ثبت کرده و ارزهای مختلفی تحویل بگیرند. ارز نیمایی طبق آخرین اخبار به کالاهای سطوح ده الی بیست اختصاص یافته است و برای هر شخص حقیقی و حقوقی مقدار متفاوتی خواهد داشت.