در همه کشورها افراد برای انجام معاملات و مبادلات کالا در سطح بین الملل نیاز به ارز دارند و خرید ارزها به طور معمول در صرافی انجام می گیرد. در ایران نرخ ارز به دلایل بسیاری همچون تورم، رکود اقتصادی و غیره دچار بی ثباتی فراوانی شده است. در این میان هستند افرادی که در چنین شرایطی خودخواهانه به فکر پر کردن جیب های خود هستند. این افراد زمانی که ارز دولتی در قیمت پایین تری است خریداری کنند و در زمانی که ارز به گرانترین حد برسد، می فروشند. این خرید ارز و انباشتن آن باعث می شود ذخایر ارزی کشور به شدت کاهش یافته و قیمت ارز به سرعت بالا رود. برای جلوگیری از این شرایط دولت قوانین و مقرراتی را برای حمل و نگهداری ارز نزد هر فرد وضع کرده است. بر طبق این قوانین هر فرد مجاز به حمل و نگهداری ارز به اندازه سقف ارزی معین شده است.
قوانین حمل ارز و سقف ارزی
بانک مرکزی قانونی را برای سقف ارز مجاز برای هر فرد وضع کرده است که بر طبق این قانون حمل و نگهداری مبلغ بیش از سقف مجاز، ممنوع است. در زمان وضع این مقرارت، بانک مرکزی به افراد حداکثر تا ۶ ماه زمان داد تا بتوانند به ارزهایشان رسیدگی کنند. افرادی که بیشتر از سقف معین شده ارز دارند باید قبل از تمام شدن مهلتشان به فکر فروش مقدار اضافی ارزهایشان بیفتند. بر طبق این دستورالعمل افراد فقط در صورت داشتن مدارک زیر می توانند مبلغی بیش از مبلغ اعلامی ارز نگهداری کنند.
- سند مؤسسه اعتباری
- رسید سنا
- اظهارنامه گمرکی
لازم است بدانید که رسید سنا و سند موسسه اعتباری حداکثر تا ۶ ماه اعتبار دارد. بنابراین افرادی که بیش از سقف مجاز، ارز حمل می کنند لازم است قبل از اتمام زمان مذکور افدام به فروش ارز به صرافی ها کرده و یا به حساب یکی از موسسات اعتباری با نرخ آزاد واریز کنند. چنانچه فرصت ۶ ماه آن ها بگذرد اسناد فاقد اعتبار خواهند شد و با آن ها طبق قانون برخورد خواهد شد.
در زمان ابلاغ این دستورالعمل افرادی هم وجود داشتند که ارز خود را قبلا از بانک ها و صرافی های مجاز تهیه کرده بودند و از اعتبار سند موسسه اعتباری یا بانک و رسید سنای آن ها بیش از ۶ ماه گذشته بود. بانک مرکزی به این افراد ۳ ماه مهلت داد تا بتوانند به مقدار ارزی که بیش از سقف مجاز دارند، رسیدگی کنند. لازم به ذکر است که چنانچه مشخص شود که این ارز ها از منبع پولشویی بدست آمده باشد با افراد طبق قوانین پولشویی برخورد خواهد شد.
آیا قانون سقف ارزی می تواند مانع تخلفات گردد؟
دستورالعمل حمل و نگهداری ارز در ایران به این دلیل وضع شده است تا جلوی تخلفات افراد و خرید و فروش بیش از نیاز ارز توسط دلالان گرفته شود. اما شیوه نامه جدید بانک مرکزی به افراد اجازه حمل سقف خاصی از ارز را داده است و همین امر باعث شده تا چنانچه این افراد به دلیل تجمع و خرید و فروش ارز دستگیر شوند و مقدار ارز آن ها کمتر از سقف مجاز باشد نتوان آن ها را طبق قانون محکوم کرد.
دلالان و فروشندگان غیر قانونی ارز کاملا به قوانین تسلط دارند و از ضعف قوانین به نفع خود استفاده می کنند. از بعد از وضع این قانون تا به حال افرادی زیادی هستند که در خیابان ها جهت خرید و فروش ارز تجمع می کنند و به دلالی می پردازند. ۹۰ درصد این افراد مقدار ارز حمل شده کمتر از سقف مجاز دارند. این افراد با آگاهی کامل از قوانین می توانند به راحتی از زیر بار همان قانون فرار کنند.
چرا نباید بیش از سقف مجاز ارز نگه داشت؟
بی ثباتی قیمت ارز در ایران باعث شده است که افراد زیادی به فکر خرید و فروش غیر قانونی ارز بیفتند. دولت برای مقابله با سودجویی ها اقدام به وضع قوانین حمل ارز کرد. افزایش قیمت ارز در ماه های اخیر باعث شده است که افراد بسیاری به خرید و فروش غیر قانونی ارز بپردازند. این افراد با هدف مال اندوزی و سودجویی شخصی، ارز زیادی را خریداری می کنند که این امر باعث می شود میزان تقاضای ارز در بازار بیشتر شده و قیمت آن کاهش پیدا نکند. از زمانی که ارز به صورت صعودی در حال افزایش قیمت است تعداد خریداران، فروشندگان و دلالان سودجو بسیار زیاد شده است. این افراد به فکر مال اندوزی در شرایطی هستند که هم وطنانشان به خاطر همین افزایش قیمت ارز شرایط سختی را می گذرانند. بانک مرکزی با وضع این قانون امید دارد که خرید و فروش ارز فقط در صرافی های مجاز و زیر نظر نظارت سامانه سنا با سقف مجاز و تعیین شده، صورت گیرد. چنانچه افراد فقط برای نیاز های واقعی اقدام به خرید و فروش ارز کنند و بیش از نیازشان ارز احتکار نکنند، قیمت ارز نیز با شیب کمتری افزایش می یابد.
افزایش قیمت ارز در ایران و قرار گرفتن روی پلکان صعودی باعث می شود افراد زیادی به فکر خرید ارز و انباشتن آن در خانه های خود باشند. این افراد با خرید ارز و فروش آن به قیمت گران تر در روزهای بعد به فکر مال اندوزی خود هستند. دولت برای مقابله با این افراد سقفی را برای حمل و نگهداری ارز تعیین کرده است. افرادی که بیش از مقدار تعیین شده ارز داشته باشند باید به سرعت آن را بفروشند. در حال حاضر این قانون وضع شده است تا از خرید و فروش بیش از حد ارز در کشور کاسته شود و بازار ارز به یک ثبات برسد.
مطالب کاربردی :
